Webinar
Flyta heim
Tað er ein ógrynna av viðurskiftum, tú skalt hava greiðu á, tá ið tú flytur heim til Føroya. Hvussu tryggjar tú flytigóðsið, hvat kostar tað at fáa tað heim, skal tað tollast, hvussu finnur tú bústað, starv, ansingarpláss og 100 aðrir viðkomandi spurningar? Vit hava savnað nakrar spurningar og svar, ið kunnu hjálpa tær.
Spurningar og svar frá webinarinum: Flyta heim?
Hvussu ger man, um man ynskir at brúka tilboðið um flytipakkan?
Um tú ynskir at brúka flytitilboðið, skalt tú senda ein teldupost til jwh@banknordik.fo við danska bústaðnum, har flytigóðsið skal avheintast, føroyska bústaðnum, har tað skal leverast í Føroyum, títt telefonnummar. og dato fyri, nær tú ynskir flytigóðsið avheintað í Danmark. Um tú ikki veitst júst nær, so bara á leið. Síðani kontakta vit Smyril Line, sum so setir seg í samband við teg og avtalar alt tað praktiska víðari. Tey koma at senda tær ein lista yvir flytigóðs, sum tú skalt útfylla, tvs. hvat er í, og hvat virði tað hevur. Tí er smart at hyggja at faldarinum, Veitst tú hvat tú eigur?, í góðari tíð. Man eigur ofta meira, enn man heldur.
Hvat er prísurin, um man ynskir flytigóðsið leverað í Suðuroy?
Levering til bústaðin er ikki íroknað, tí kemur eitt eykagjald omaná:
Tórshavn: 1.350,-
Suðurstreymur: 1.700,-
Vágar: 3.000,-
Klaksvík: 3.500,-
Suðuroy: 3.500,-
Sandoy: 4.200,-
Um eg verði liðug/ur at lesa i juni, kann eg so fáa ALS, um eg flyti heim í juni/juli?
Tað veldst um, hvørt tú hevur verið limur í danskari arbeiðsloysisskipan (a-kassa) og hevur havt a-inntøku í Danmark, áðrenn tú flytir til Føroya.
Um ein ikki longu er limur í donskum a-kassa, er sera týdningarmikið at søkja um limaskap og dagpengar innan 14 dagar eftir loknan lestur. Tá kann ein fáa útgoldið dimittendsats frá a-kassanum og søkja um at fáa hendan við til Føroya í upp til 3 mánaðir, ímeðan man leitar eftir arbeiði her í Føroyum.
Ein, sum flytur til Føroya og hevur fingið útgoldið dimittendsats, hevur ikki nakað útrokningargrundarlag, tá ein søkjur um arbeiðsloysisstuðul frá ALS. Hetta tí at útrokningargrundarlagið verður roknað við støði í móttiknari tryggjaðari inntøku frá tí, ein fær staðfest arbeiðsloysi í Danmark. Hevur ein harafturímóti fingið útgoldið dimittendsats og síðani verið á arbeiðsmarknaðinum, áðrenn ein fær staðfest arbeiðsloysi hjá ALS, verður arbeiðsloysið staðfest av nýggjum og verður útrokningargrundarlagið roknað við støði í dimittentsatsi og lønarinntøkuni. Tað er ikki nakað mark fyri, hvussu langt arbeiðstíðarskeiðið skal vera - bara at arbeiðsloysið verður staðfest av nýggjum.
Kann eg fara í ALS, um eg bara havi fingið SU, áðrenn eg flyti heim?
Arbeiðsloysisstuðulin verður grundaður á ta a-inntøku, ein persónur hevur havt seinastu 12 mánaðirnar áðrenn, viðkomandi meldar seg inn í Arbeiðsloysisskipanina. Lestrarstuðul – SU – verður ikki roknað sum a-inntøka í hesum sambandi, og um persónur bara hevur fingið SU, áðrenn mann flytur heim, so er einki útrokningargrundarlag og tí verður arbeiðsloysisstuðulin eingin.
Um eg flyti heim, meðan eg eri í barsil. Fái eg so barsil úr føroysku barsilsskipanini?
Um mann flytur úr einum Norðurlandi til FO, hevur mann rætt til at flyta barsilin yvir í føroysku skipanina, um mann ikki hevur rætt til at halda fram við barslinum í landinum, mann flytur frá.
Barsilstíðin er samlað, so um mann flytur yvir í føroysku skipanina, verður barsilstíðin, ið er brúkt aðrastaðni, mótroknað barsilstíðina í Føroyum.
Barsilstíðin í Føroyum kann ikki byrja áðrenn flytingardagin samb. LFY.
Um barsilin skal flytast í føroysku skipanina, skal TAKS hava upplýsingar um A-inntøku seinasta árið, áðrenn barsilin byrjaði, barsilstíð nýtt í útlandinum, og nær tað steðgar (stendur ikki altíð á sama skjali), umsókn, upplýsing termin og føðifráboðan.
Um eg eigi 200.000 kr., hvussu stórt lán kann eg so fáa í miðstaðarøkinum?
Hugt verður eisini eftir inntøku, og hvat er eftir at liva fyri hvønn mðr, tá ið lán og aðrar fastar útreiðslur so sum SEV, tryggingar, barnaansing osv. er goldið.
Krøvini til tøkan pening (tað sum er eftir av inntøkuni eftir lánsgjøld og fastar inntøkur) liggur á kr. 7.500 um mðr. til 1 einligan persón, til eitt par kr. 12.000 og til eina barnafamilju 2 vaksin og 2 børn kr. 15.000.
Hesin peningur er m.a til mat, klæðir, viðlíkahald, bensin, ferðing, keyp av tøkni og kafetúrar.
Hvat er kravið til eginfígging á bústaðarlánum?
Krav til eginfígging er sum útgangstøði 7 %.
Tað kunnu eisini verða støður, har møguleiki er at keypa uttan eginfígging, men tá skal vera pláss fyri í inntøkuni at gjalda eitt eginpeningalán niður uppá 3 ár umframt sjálva lánsfíggingina.
Eginfíggingin kann verða skiftandi. Tað er ikki víst, at ein eginfígging á 7 % altíð er nokk. Hetta kann broytast í mun til, hvat keypsprísurin er, og so verður eisini hugt eftir, hvussu nógv inntøkan hjá einum persóni/familju klárar at gjalda til lán.
Eru tey 7 % eisini galdandi á bygd?
7 % í eginfígging er eisini galdandi fyri keyp á bygd.
Tað kunnu eisini verða støður, har møguleiki er at keypa uttan eginfígging, men tá skal vera pláss fyri í inntøkuni at gjalda eitt eginpeningalán niður uppá 3 ár umframt sjálva lánsfíggingina.
Eginfíggingin kann verða skiftandi. Tað er ikki víst, at ein eginfígging á 7 % altíð er nokk. Hetta kann broytast í mun til, hvat keypsprísurin er, og so verður eisini hugt eftir, hvussu nógv inntøkan hjá einum persóni/familju klárar at gjalda til lán.
Er tað enn næstan ógjørligt at fáa lán til hús á bygd, eins og tað hevur verið?
BankNordik fíggjar nógvar ognir á bygd. Lánimøguleikin er tí góður.
Tó sæst, at sethúsaprísirnir á bygdunum kunnu sveiggja nógv, og kann tað ávirka kravið til eginpening soleiðis, at hann kann verða hægri enn 7 %.
